Joan Alexandra Molinsky Sanger Rosenberg overleed op 4 september 2014 aan complicaties die ze opliep tijdens een keeloperatie. De comédienne, die vooral bekend was onder haar artiestennaam Joan Rivers, was extravagant, grappig en controversieel. Tijdens haar leven is Rivers regelmatig onder het mes gegaan, voornamelijk om cosmetische ingrepen te laten verrichten. Dit had er wellicht voor kunnen zorgen dat de Amerikaanse media haar doodsoorzaak, als gevolg van complicaties bij een zoveelste ingreep, weinig opvallend hadden gevonden. Niets bleek minder waar. In de dagen na haar overlijden draaide de roddelpers op volle toeren. Dit essay laat zien hoe mediabedrijven een ogenschijnlijk onopvallende dood verdraaiden tot een fascinerend verhaal over moord, verraad en de geheime agenda van de Amerikaanse overheid.

Joan Rivers was de eerste vrouw in de Verenigde Staten met een eigen late-night show en trad regelmatig op in andere shows van dat genre, zoals Late Night with David Letterman. Ook op latere leeftijd was Rivers regelmatig op televisie te zien, zo won ze bijvoorbeeld The Apprentice en was ze de host van Fashion Police. Dit laatste programma werd geproduceerd door Melissa Rivers, haar enige dochter. In het televisieprogramma Joan & Melissa: Joans knows best? is te zien hoe moeder en dochter gaan samenwonen. Ondanks het feit dat dit laatste programma geen daverend succes werd, had het publiek wel degelijk veel interesse in het privéleven van de comédienne. Toen Rivers en haar man Edgar Rosenberg (de vader van Melissa Rivers) allebei ontslagen werden door FOX, viel het reeds beschadigde huwelijk van het showbizzduo uiteen. Een paar maanden nadat Rivers aan had gegeven te willen scheiden, pleegde Rosenberg zelfmoord. De tragedie werd breed uitgemeten in de media. Jaren na de dood van haar echtgenoot gaf Rivers in een radio-interview met Howard Stern toe dat het huwelijk ongelukkig was en zij regelmatig buitenechtelijke verhoudingen had. 

De klassieke celebrity

Joan Rivers kan gezien worden als een typische celebrity (Turner, 2004). Ze dankte haar beroemdheid aan haar werk in de entertainmentindustrie, was haar hele volwassen leven zichtbaar in de Amerikaanse media en kreeg een groot deel van die media-aandacht ‘omdat ze beroemd was’, en niet vanwege de bijzondere vaardigheden die ze bezat. Bovendien besteedden diezelfde media vaak meer aandacht aan haar privéleven dan aan haar professionele leven.

De focus op haar privéleven was duidelijk zichtbaar in de dagen na de dood van de comédienne. Ondanks het feit dat Rivers zelf verklaarde dat haar huwelijk met Rosenberg problematisch was, werd hun relatie door sommige media als zeer rooskleurig afgespiegeld. Een artikel van de website Hollywood Life kopte zelfs: “Joan Rivers: ‘Reunited With The Love Of Her Life’ After Sad Passing”. Het artikel beschrijft dat: “The great love of Joan Rivers‘ life was undeniably her second husband, German film and television producer Edgar Rosenberg.” Ook wordt er in het artikel gesteld dat: "Joan was devastated when her husband of 22 years took his own life on Aug. 14, 1987, but a source close to her knows that she is “happy” to finally be reunited with him after her own sad passing." De dingen die Rivers zelf over haar huwelijk zei, zijn reden genoeg om aan te nemen dat het woord ‘undeniably’ hier niet op zijn plek is en deze hele zin niet op waarheid berust.

Een icoon, een legende, de grappigste vrouw ooit

E! Entertainment Television, de zender waarop Fashion Police te zien was, deed uitgebreid verslag van de dood van de comédienne. In een artikel dat direct na haar overlijden gepubliceerd werd, noemt E! News Joan Rivers een ‘comic legend’. Een van de eerste alinea’s van de tekst, beschrijft dat: “Melissa and her son rushed to be by the Hollywood icon's side upon hearing the news, and love and support from Hollywood's brightest stars quickly poured in paying tribute and sending well wishes to the legend.” Woorden als ‘Hollywood icon’ en 'the legend', en die gelegd wordt op de nadruk op de steun die de familie Rivers ontvangt van ‘Hollywood’s brightest stars’, ‘paying tribute’ laten zien wat E! Entertainment het publiek over Joan Rivers wil vertellen: De comédienne was grootser en beter dan alle anderen.

De reactie van Entertainment Tonight lijkt qua toon op de reactie van E! Entertainment. In een nieuwsuitzending wordt Melissa Rivers als “Very strong, just like her mother” omschreven. Ook toont de zender hoe andere sterren reageren op de dood van Rivers en hoe de stoep voor haar woning vol gelegd wordt met bloemen. De zender benadrukt dat zelfs Giuliana Rancic, een bekende Amerikaanse televisiepersoonlijkheid, naar het huis van de overleden celebrity komt om iets langs te brengen.

Een celebrity voor celebrities

De bewondering die andere celebrities voor Joan Rivers voelden, is een insteek die ook door andere media gekozen wordt. In een ander nieuwsitem van Entertainment Tonight reageren hosts van late-night shows op de dood van Rivers. Jimmy Kimmel noemt haar in dit item ‘a comedy legend’. David Letterman noemt haar ‘a pioneer’, maar komt veel minder aangeslagen over. Hij kijkt niet richting de camera of het publiek terwijl hij praat en zegt dingen zoals “she had, as we know, problems with a surgery, a week ago or so...”. Zijn onzorgvuldige reactie en het feit dat hij niet eens heeft opgezocht wanneer de ster in het ziekenhuis belandde, zorgen ervoor dat hij ongeïnteresseerd overkomt.

In de twee dagen na haar dood haalden celebrities goede herinneringen op aan Rivers. Whoopi Goldberg vertelt The New York Post hoe grappig ze de comédienne vond, de voormalige minister president van Canada Brian Mulroney en zijn vrouw noemden haar ‘a dear friend’, Kathie Lee Gifford en Hoda Kotb vertellen dat “She electrified whatever show she was on”.

De ‘serieuze’ media

Ook buiten de entertainmentindustrie bleef de dood van Joan Rivers niet onopgemerkt. The New York Times publiceerde een artikel dat relatief feitelijk in elkaar zat. Ondanks het feit dat ook dit medium Rivers als ‘a role model’ omschrijft, richt een groot gedeelte van het artikel zich op de officiële statement van Melissa Rivers en een terugblik op de carrière van de comédienne.

Andere media kiezen ervoor het incident te gebruiken als aanleiding voor een serieus nieuwsverhaal. Time Magazine vindt dat de dood van Rivers reden is om vraagtekens te plaatsen bij de veiligheid van mensen die operaties ondergaan in klinieken die niet aan ziekenhuizen verbonden zijn. Verhalen over de operatie die Rivers onderging en haar visie op plastische chirurgie leidden uiteindelijk tot vervolgreacties van celebrities. Zo verklaart Larry King in een artikel van The Huffington Post dat hij zich ergert aan de speculaties over de omstandigheden waaronder Joan Rivers het leven liet.

Rivers overleeft moordaanslag van illuminati

Het verhaal van Joan Rivers eindigde niet na haar dood. Kanalen die beheerd worden door zogenaamde ‘conspiracy theorists’ publiceerden in de weken na Rivers dood verhalen over een alternatieve theorie, die beschrijft hoe Joan Rivers slachtoffer werd van een ultrageheime moordaanslag. Maanden voor haar dood noemde Rivers Barack Obama ‘homoseksueel’ en zei ze dat Michelle Obama transgender was. Verschillende kleinere mediakanalen en bloggers claimen dat de geheimzinnige omstandigheden rond haar dood voldoende aanleiding zijn om deze theorie te ondersteunen. De geruchten worden gevoed door het feit dat Melissa Rivers ervoor koos geen autopsie uit te laten voeren op het lichaam van haar overleden moeder.

Hoe de waarheid ook in elkaar zit, de meeste media zijn het op zijn minst over een ding met elkaar eens: Joan Rivers zal herinnerd worden als een van de eerste succesvolle vrouwelijke comédiennes en zal voortleven in de beeldarchieven van alle mediabedrijven waar zij in haar zestig jaar durende carrière voor werkte. Tot ieders grote schrik leeft Joan Rivers daarnaast ook voort op Twitter. In de maanden na haar dood zweeg het Twitter-account van Rivers als het graf. Toen iemand (hoogstwaarschijnlijk Melissa Rivers) vanuit het account begon te tweeten, waren fans in eerste instantie ontroerd. Die ontroering veranderde snel in afschuw toen Melissa Rivers het verzenden van tweets voortzette. Op een tweet waarin de reeds overleden Joan Rivers haar kleinzoon Cooper een fijne verjaardag wenste, werden reacties geplaatst zoals “Stop it, you’re dead” en “This is creepy”.

Het leven van Joan Rivers zat bomvol controverse, waarom zouden haar dood en haar leven na de dood dat niet doen?

Twee screenshots van de twitteraccount van Joan Rivers

---

Benitz, S. (2016). Joan Rivers tweets xmax wishes 2 years after death & fans are so confused.

Buxton, R. (2014). Larry King blasts 'tabloid fodder'surrounding Joan Rivers' death.

Collman, A. & Spargo, C. (2014). Real cause of Joan Rivers' death will remain a mystery since daughter Melissa never ordered autopsy.

Ditchburn, J. (2014). Joan Rivers, 'dear friend', mourned by Mila and Brian Mulroney.

Feinberg, A. (2016). Finally, Alex Jones explains why Michelle Obama murdered Joan Rivers.

Finke, N. (1987). Edgar Rosenberg: the public ending of a private life: suicide of Rivers' husband came without a warning.

Fleming, K. (2014). Whoopi Goldberg: 'You always left Joan with wet underwear'.

Harrison, L. (2014). Joan Rivers dead at 81: comic legend passes away after being taken off life support.

Letterman, D. (2014). Joan Rivers on Late Show w/David Letterman 7-8-14.

McAfee, T. (2014). Joan Rivers: 'reunited with the love of her life' after sad passing.

McFadden, R.D. (2014). Joan Rivers, a comic stiletto quick to skewer, is dead at 81.

Park, A. (2014). Joan Rivers' death raises questions about outpatient care centers.

Rivers, M. & Rivers, J. (2013). Joan and Melissa: Joan knows best? | Seas. 3 | Ep. 1 I kissed a girl 1/3.

Stump, S. (2014). KLG and Hoda remember Joan Rivers: 'She never, ever bored you'.

Turner, G. (2004). Understanding Celebrity. Thousand Oaks, Verenigde Staten: SAGE.

z.n. (2014). Joan Rivers: 'the funniest woman who ever lived'.

z.n. (2011). Kristen Stewart best dressed.

z.n. (2014). Late night hosts remember Joan Rivers.

z.n. (2014). Michelle Obama is a man: no one believed me and I'm right again.

z.n. (2011). The celebrity apprentice Joan Rivers & Annie Duke final.