In zijn blog probeert Jan Jaap de Ruiter zijn verregaande uitspraken in de Telegraaf van 24 maart te onderbouwen: 'Alom bewonderen Arabieren wat Hamas deed die dag. Eindelijk hun verdiende loon, is de algemene reactie. Dat wordt in vele opzichten gesteund'. Dat doet hij met een aantal bronnen. Een poll van het Washington Institute onder 1000 Saoedi’s, screenshots van een artikel uit vermoedelijk de Jewish Virtual Library, dat of een verkeerde link biedt, of teruggetrokken is ( JVL heeft volgens het colofon tot doel de betrekkingen tussen Israel en de VS te verbeteren). Een artikel in Palestinian Center for Policy and Survey Research dat een beeld laat zien van Palestijnen in Palestina. En de andere bronnen zijn individuele uitspraken.

Geen van deze bronnen geeft dus een alomvattend beeld van wat Arabieren van Marokko tot Irak en van Libanon te Egypte en daarbuiten vinden van de weerzinwekkende Hamas aanslag op 7 oktober. Evenmin geven zij een eenduidig beeld van steun voor Hamas. Er is simpelweg nog geen grootschalig onderzoek geweest. Als de betreffende bronnen iets laten zien is wel diffuus en grote verscheidenheid. Er kan dus geen conclusie getrokken worden over ‘bewondering’, ‘aanprijzen’ en ‘verdiende loon’ in een ‘algemene reactie’.

De Ruiters opmerkingen zijn dus niet alleen feitelijk onjuist, maar ook onwetenschappelijk. Terwijl hij wel wetenschap en de universiteit aan zijn conclusies in de krant verbindt als ‘arabist van Tilburg University’.

Dat hij nattigheid voelt blijkt uit zijn blog. Hij stelt dat hij zich moet verantwoorden voor het ontbreken van het woord ‘bewonderen’ in genoemde bronnen, maar vindt dat dat kan als zijn ‘interpretatie’. Sterker nog, aan het eind neemt hij helemaal een loopje met feiten door te stellen: dat zijn commentaar ‘een uitvergroting is van de realiteit’. En hij ‘heeft de vrijheid genomen om instemming met de acties te interpreteren als bewonderen.’ Volgens mij heet dat verzinnen. Wetenschap staat altijd op scherp om grenzen te bewaken tussen feiten en verzinsels. De Ruiter laat zien dat hij de voorschriften van deugdelijke wetenschap aan zijn laars lapt. Mij is ten slotte ook onduidelijk op welke expertise De Ruiter zich beroept. Hij is taalkundige, geen kenner van Palestina en Israel.

Ik hoop op inkeer en een echte rectificatie in de Telegraaf.
Zijn uitspraken zijn niet onschuldig. Een hele groep mensen wordt hier onterecht van van alles beschuldigd in een periode van grote polarisatie. Dat is discriminerend en leidt niet tot meer kennis en begrip, maar tot nog meer haat.

Tineke Bennema, historica en wetenschapsredacteur TSHD