Elk academisch debat heeft minstens twee kanten

Blog
Jan Jaap de Ruiter
16/03/2024

Collega rechtsgeleerde Michiel Bot schreef een repliek op mijn eerdere stuk over de vraag of onze universiteit tot een boycot van Israëlische instellingen met wie ze samenwerkt zou moeten overgaan. Ik stel dat op prijs en zo blijkt maar weer dat onze academische instelling een platform is voor discussie; wat betreft de Tilburgse slogan Caring, Connected, Curious en Courageous zijn we in dit debat wat mij betreft in elk geval caring en connected: we hechten aan elkaars meningen en we verbinden ons aan elkaar in het debat.

Michiel Bot stelt dat hij niet een van de mede-opstellers is van de brief die Palestine Solidarity Tilburg heeft verstuurd aan medewerkers van in elk geval twee Tilburgse faculteiten. Wel gaf hij aan te weten dat het Tilburgse studenten zijn die achter dit initiatief schuilgaan maar dat zij welbewust hun namen niet prijsgeven omdat zij zich tegengewerkt voelen door het College van Bestuur. Gelukkig, zo stelt Bot, is de lucht tussen deze studenten en College geklaard. De studenten zouden alle oorbare middelen hebben gebruikt om hun punt te maken, zoals het uitdelen van flyers en het organiseren van demonstraties. Toch vroeg ik me af waarom diezelfde blijkbaar law-abiding studenten dan wel een collectieve mailing wisten te organiseren vanaf een niet-Tilburg University mailadres hetgeen tegen de universitaire richtlijnen is. Ik kan de studenten verder uit eigen ervaring vertellen dat de dreiging die zij wellicht vanuit de universiteit ervoeren volkomen in het niet valt bij bedreigingen (van velerlei kant) die mij in mijn lange media-carrière ten deel zijn gevallen en waarvoor ik zelfs politiebescherming kreeg. Mijn welgemeend advies aan hen: sta voor wie je bent. Van Tilburg University heb je niets te vrezen.

Verder moet het me van het hart dat ik helaas moest constateren dat Michiel Bot het ‘antisemitisme’- woord gebruikte in zijn repliek op mij. Want, zo stelt hij: ‘De Ruiter brengt de brief van Palestine Solidarity Tilburg in verband met antisemitisme’. Hij meent dat ik dat doe omdat ik stel dat het door PST gebruikte symbool 𓂆 staat voor de wens van Hamas en andere Palestijnen een jodenvrije staat te vestigen. In dit verband stelt Bot dat hij vindt dat ik moet weten dat Hamas helemaal geen jodenvrije staat wil. Wel, ik denk dat Hamas, gezien haar handvest, en haar visitekaartje van 7 oktober 2023, niet als politiek doel heeft een staat te vestigen waarin moslims, joden en andere gelovigen vrijelijk naast elkaar leven. Ik vind dit een op zijn minst zeer naïeve opstelling van Bot.

En hij raakt daarmee het punt dat ik al vanaf het begin heb willen maken in deze discussie: je kunt 100 keer roepen hoe ernstig het is dat Israël de rechten van Palestijnen sinds jaar en dag schendt, en terecht, vind ik, moet je Israël daarop aanspreken en meer dan dat. En onze instelling moet dat ook actief en ongevraagd doen bij de zusterinstellingen in Israël, maar je moet ook verder kijken dan dat. In dit conflict hebben we te maken met tegenstanders, Hamas (met in haar kielzog Iran) en Hezbollah in Libanon (ook met Iran in haar kielzog) met wie het heel slecht democratische kersen eten is.

Michiel Bot stelt in zijn column dat het de taak van wetenschapper is om valse tegenstellingen te doorbreken. Ik kan niet anders dan het daar mee eens zijn en hij vindt me daarom ook aan zijn zijde. Maar hem roep ik op het conflict van alle kanten te bekijken en in zijn geval betekent dat dat hij zich beraadt over de vraag hoe Israël met geharnaste tegenstanders als Hamas en Hezbollah moet omgaan om tot een blijvende vrede te komen. Hij doet er goed aan tot een vergelijkbare analyse (als hij maakt van Israel) te komen van de ideologie van beide strijdgroepen en van de -gewelddadige- manieren waarop zij hun doel trachten te bereiken en van de vraag of ze echt vrede willen en hoe die dan bereikt zou moeten worden. Zo kan Bot zijn eigen schijntegenstelling doorbreken (‘alleen Israël is de agressor’).

De strijd in het Midden-Oosten gaat nog wel even door en zo ook onze discussies. Ik roep de studenten die achter Palestine Solidarity Tilburg schuilgaan zichzelf te outen en openlijk het debat aan te gaan. Zo maken ze het courageous motto van onze universiteit waar en zo zullen ze nog meer tot steun zijn van hun wanhopig verdrukte broeders en zusters in Palestina.